به گزارش راهبرد معاصر؛ نشریه آمریکایی پالتیکو در گزارشی نوشته است: «به دنبال تشدید نبرد زمینی، حدود یک میلیون فلسطینی از شمال نوار غزه از جمله مرکز مسکونی شهری این منطقه یعنی شهر غزه گریختهاند. زمانی که جنگ به پایان برسد امدادرسانیها خیلی سریع تحتالشعاع مناظر ترسناک موجود قرار میگیرند و خانوادههای بی خانمان شده ابعاد مصیبت و معنی آن برای آینده آنها را درک خواهند کرد.
آنها قرار است کجا زندگی کنند؟ چه کسی نوار غزه را نهایتا اداره کرده و وضعیت را روبراه خواهد کرد؟
یوسف هاماش، یک امدادرسان شورای آوارگان نروژ که از ویرانههای اردوگاه آوارگان جبالیا به جنوب غزه گریخت، میگوید: میخواهم به خانه برگردم حتی اگر مجبور به خوابیدن به روی آوار خانهام باشم، اما من اینجا دیگر آیندهای برای کودکانم متصور نیستم.
استفاده ارتش اسرایئل از بمبهای قدرتمند در مناطق مسکونی پر تراکم – اتفاقی که اسرائیل مدعی است نتیجه اجتناب ناپذیر استفاده حماس از مکانهای غیرنظامی به عنوان پوشش برای عملیاتهایش است – به کشته شدن بیش از ۱۳۰۰۰ فلسطینی و ویرانی گسترده منجر شد. حماس ادعای اسرائیل را رد کرده و گفته که اسرائیل بدون ملاحظه غیرنظامیان را بمباران میکند.
محمود جمال، یک راننده تاکسی ۳۱ ساله که در ماه جاری میلادی از خانهاش در شهر بیت حانون در شمال غزه گریخت، اظهار کرد: هنگامی که من آنجا را ترک کردم نمیتوانستم بگویم که دارم از کدام خیابان یا تقاطع عبور میکنم.
او گفت که در آنجا آپارتمانهای مسکونی شبیه به گاراژهای روباز خودرو شدهاند.
امیلی تریپ، مدیر سازمان Airwars، یک سازمان رصد کننده جنگ که در لندن مستقر است، میگوید: بمباران اخیر اسرائیل یکی از شدیدترین بمبارانهای هوایی از زمان جنگ جهانی دوم در جهان محسوب میشود. اسرائیل در عرض هفت هفتهای که از زمان حمله بی سابقه هفتم اکتبر حماس گذشت، به قدری بمب و مهمات استفاده کرد که ایالات متحده آمریکا در هیچ یک از سالهای اجرای کارزار بمبارانش علیه گروه تروریستی داعش استفاده نکرده است. سازمان ملل این حملات را به عنوان مرگبارترین حمله شهری از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون توصیف میکند.
در فیلمهای حرارتی مات اسرائیل از حملات هوایی علیه تونلهای حماس، گلولههای آتشین هر چیزی را که دیده میشود نابود میکنند. ویدیوهای شاخه نظامی حماس هم مبارزان مسلح به آر. پی. جی را که در خیابانهای پر از دود قدم میزنند، نشان میدهند. بولدوزرهای تقویت شده زمین را برای تانکهای اسرائیلی پاکسازی کردهاند.
مخیمر ابوسعده، استاد علوم سیاسی در دانشگاه الازهر شهر غزه که هفته گذشته به مصر گریخت، گفت: شمال غزه به یک شهر ارواح بزرگ تبدیل شده است. برای مردم چیزی نمانده که بخواهند برایش باز گردند.
تجزیه و تحلیل دادههای ماهواره Copernicus Sentinel-۱ توسط کوری شر، کارشناس مرکز CUNY Graduate و جیمون فن دن هوک، استاد دانشگاه ایالتی اورِگان نشان میدهد، حدود نیمی از ساختمانها در شمال غزه آسیب دیده یا ویران شدهاند. تخمین سازمان ملل هم حاکی از آن است که ۱.۷ میلیون نفر نیز جدیدا در غزه بی خانمان شدهاند و بسیاری از آنها از خود میپرسند که آیا غزه هرگز دوباره بازسازی میشود.
رافائل کوهن، کارشناس ارشد علوم سیاسی در گروه تحقیقاتی رَند میگوید: در نهایت مردم آوارهای خواهید داشت که تا مدتی طولانی در چادر زندگی خواهند کرد.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، جنگ اخیر باعث شد ۲۷ بیمارستان از ۳۵ بیمارستان در سراسر غزه از کار بیفتند. تخریب سایر زیرساختهای حیاتی این باریکه نیز تا سالها عواقبی را خواهد داشت.
اسکات پل، مشاور ارشد سیاست انسانی در انستیتوی آکسفام آمریکا گفت: نانواییها و آسیابهای غلات، تاسیسات کشاورزی، آب رسانی و بهداشتی ویران شدهاند. شما برای اینکه مکانی قابل سکونت باشد به بیش از چهار دیواریها احتیاج دارید در حالی که بسیاری از مردم در غزه حتی آن را هم ندارند.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، بیش از ۴۱۰۰۰ خانه در سراسر غزه - ۴۵ درصد کل مساکن غزه - در حدی ویران شدهاند که دیگر قابل سکونت نیستند.
محمد الحداد، یک فلسطینی ۲۸ ساله که از اردوگاه آوارگان شاطی در امتداد خط ساحلی شهر غزه گریخت، گفت: تنها چیزی که در خانهام باقی گذاشتم اجساد و آوار بود.
تجزیه و تحلیل دادههای ماهوارهای نشان میدهند که در اردوگاه شاطی نزدیک به ۱۴۰۰۰ مورد تخریب در اثر حوادث جنگ - از گودال ایجاد شده توسط حمله هوایی تا فروریزش ساختمانها - در مساحتی معادل فقط ۰.۵ کیلومتر مربع اتفاق افتاده است.
بر اساس این تحلیل، جنوب غزه - جایی که در آن کبود غذا، آب و سوخت باعث بحران انسانی شده – از سنگینترین حملات در امان ماند، اما این روند تغییر کرد و دادههای ماهوارهای حاکی از آن هستند در دو هفته گذشته خسارات وارده به شهر خان یونس افزایش یافتهاند. ساکنان آنجا میگویند که ارتش اسرائیل در بخشهای شرقی این شهر انبوهی از هشدارهای تخلیه را پخش کرده است.
اسرائیل از ساکنان جنوب غزه خواسته تا دوباره جابجا شده و به منطقهای به نام مواصی در امتداد ساحل بروند. از روز پنجشنبه، اسرائیل و حماس در حال تعیین جزئیات آتش بس چهار روزه با هدف ورود کمکهای بشردوستانه بیشتر به غزه و تسهیل تبادل اسرای فلسطینی با اسرای اسرائیلی بودهاند.
طارق حجاج، روزنامهنگار ۳۲ ساله، با اشاره به آوارگی دسته جمعی حدود ۷۰۰۰۰۰ فلسطینی در جریان جنگ ۱۹۴۸ بر سر پایه گذاری اسرائیل - آوارگی که فلسطینیها از آن به عنوان نکبت یاد میکنند، گفت: این نکبت ماست.
حجاج که از خانه خود در شجاعیه در شرق شهر غزه گریخته است، گفت: ما هرگز به خانه باز نخواهیم گشت. کسانی که اینجا بمانند با وحشتناکترین وضعیت قابل تصور مواجه خواهند شد.
در جنگ ۲۰۱۴ اسرائیل و حماس، شجاعیه کاملا ویران و این محله به تلی از آوار خاکستری تبدیل شد. یک برنامه پنج میلیارد دلاری برای بازسازی آنجا و سراسر غزه از بعد آن جنگ تا به امروز ناتمام مانده است.
جولیا مارینی، یک فعال بینالمللی عضو گروه المیزان که حامی حقوق فلسطینیها است، میگوید: این بار ابعاد تخریب به طور قابل توجهی بالاتر است. دههها طول میکشد تا غزه به وضعیتی که قبلا داشت برگردد.
یاسر الششتاوی، استاد معماری دانشگاه کلمبیای آمریکا اظهار امیدواری کرد با وجود وحشت ناشی از جنگ، بازسازیها فرصتی ایجاد کنند تا اردوگاههای ویران شده آوارگان غزه و زیرساختهایی که در دراز مدت تحلیل رفتهاند به چیزی قابل سکونتتر، عادلانهتر و انسانیتر تبدیل شوند.
اما فلسطینیها میگویند علاوه بر زیرساختهای فرو پاشیده جامعه آسیب دیده غزه نیز نیاز به بازسازی دارد.
ابوسعد گفت: غزه به مکانی بسیار ترسناک تبدیل شده است و همیشه آکنده از خاطرات مرگ و ویرانی خواهد بود.» /ایسنا